Trong phối khí, sampling là kỹ thuật lấy một phần, hoặc một mẫu, của một bản ghi âm và tái sử dụng nó như một công cụ hoặc một bản ghi âm trong một bài hát hoặc đoạn khác nhau.
Sampling là gì?
Lấy mẫu ban đầu được phát triển bởi các nhạc sĩ giàu kinh nghiệm đúc kết âm nhạc và âm nhạc electroacoustic, người sản xuất chế tác vòng băng hoặc đĩa nhựa trên một máy quay đĩa. Vào cuối những năm 1960, việc sử dụng các mẫu, vòng lặp băng ảnh hưởng đến sự phát triển của âm nhạc tối giản và sản xuất âm nhạc psychedelic rock và jazz.
Thường thì “mẫu” bao gồm một phần của một bài hát, bao gồm cả phần break của nhịp điệu, mà sau đó được sử dụng để xây dựng các nhịp cho một bài hát khác. Ví dụ, âm nhạc hip hop phát triển từ các DJ looping break của các bài hát để cho phép người nghe nhảy múa liên tục. Các “Funky Drummer” break và “Amen” break, cả hai mảnh ngắn gọn lấy từ các bản ghi âm nhạc soul nhạc funk vào cuối những năm thập niên 1960, đã được lấy mẫu phổ biến nhất được sử dụng trong nhạc dance và hip hop vài thập kỷ gần đây với một số thể loại nhánh như breakbeat, chúng chủ yếu dựa vào các hoán vị phức tạp của phần đơn trong các mẫu. Các mẫu từ bản thu âm rock cũng đã được sử dụng làm cơ sở của một số bài hát mới; Ví dụ, đoạn trống mở đầu của Led Zeppelin trong “When the Levee Breaks” được lấy mẫu bởi các nghệ sĩ như Beastie Boys, Dr. Dre, Eminem, Mike Oldfield, Rob Dougan, Coldcut, Depeche Mode và Erasure
Mẫu cũng có thể bao gồm các từ ngữ nói và cụm từ, bao gồm cả những trường hợp trong môi trường không âm nhạc như phim, chương trình truyền hình và quảng cáo. Lấy mẫu không nhất thiết nghĩa là sử dụng các bản ghi âm từ trước. Một số nhà soạn nhạc và nhạc sĩ đã xây dựng các bài hát bằng cách lấy mẫu ghi âm do họ tự làm cho mình, và một số khác đã lấy mẫu từ những bài gốc của chính mình. Các nhạc sĩ trong ban nhạc trip hop Portishead, đã sử dụng một số mẫu hiện có, mà còn được scratched các bộ phận âm nhạc của chính họ để xây dựng các bài hát mới của họ.
Phân loại các mẫu sampling:
Sau khi ghi âm, các mẫu có thể được chỉnh sửa, phát lại, hoặc lặp vòng (tức là phát lại liên tục). Các loại mẫu bao gồm:
a) Loops
Trống và các bộ gõ của nhiều bản thu âm hiện đại thực sự là một loạt các mẫu ngắn của nhịp beat kết hợp với nhau. Nhiều thư viện beat như vậy tồn tại và được cấp phép để người dùng kết hợp với các mẫu có thể phân phối trong bản hòa âm của họ mà không phải trả tiền bản quyền. Thư viện như vậy có thể được nạp vào bộ sampler. Mặc dù bộ gõ là một ứng dụng điển hình của looping, nhiều loại mẫu khác có thể được looped (lặp vòng phát liên tục). Một tác phẩm âm nhạc có thể có một ostinato (sự lặp lại liên tục của một vế hay của tiết tấu) được tạo ra bằng cách lấy mẫu một cụm từ việc phát trên bất kỳ loại nhạc cụ nào. Có nhiều phần mềm ngày nay hỗ trợ chuyên tạo ra các vòng lặp như vậy.
Dòng nhạc trap thường có các vòng loops
b) Nhạc cụ (Instrumental)
Trong khi đó, các vòng lặp là một cụm từ thường được chơi trên một nhạc cụ, kiểu mẫu thường là một nốt nhạc. Workstation và sampler sử dụng các mẫu của nhạc cụ như nền tảng của âm thanh của riêng mình, và có khả năng chơi một mẫu tại bất kỳ cao độ nào. Nhiều synthersizer hiện đại và drum machine cũng sử dụng các mẫu như nền tảng của âm nhạc của mình. (Các bạn có thể xem đoạn clip sau của Producer Touliver để có thể hình dung kỹ thuật Sampling Instrumental)
Hầu hết các mẫu như vậy được tạo ra trong phòng thu âm chuyên nghiệp sử dụng công cụ đẳng cấp thế giới chơi bởi nhạc sĩ tài năng. Chúng thường được phát triển bởi các nhà sản xuất của các nhạc cụ hoặc bởi một nhà thầu phụ, người chuyên tạo ra các gói sample như vậy. Cũng có một số doanh nghiệp và các cá nhân tạo ra các thư viện mẫu của nhạc cụ. Tất nhiên, một máy Sampler cho phép bất cứ ai tạo ra mẫu tương tự như vậy.
Có thể là thiết bị đầu tiên sử dụng để lấy mẫu âm thanh nhạc cụ là Chamberlin, được phát triển vào những năm 1940, và người anh em họ nổi tiếng hơn của nó, là Mellotron, bán tại Anh vào năm 1960. Cả hai đều là bàn phím replay băng, trong đó mỗi phím nhấn gây nên một vòng lặp băng được ghi âm của một nốt nhạc.
Hầu hết các bộ sample gồm nhiều mẫu ở cao độ khác nhau. Chúng được kết hợp thành keymap, mỗi mẫu với một cao độ cụ thể hoặc vùng cao độ. Thông thường, sample map có thể có các lớp khác nhau do đó tốc lực (velocity) khác nhau có thể tạo ra một mẫu khác nhau.
c) Resample các lớp của nhạc cụ bằng Workstation
Để bảo toàn tính đa âm, Workstation cho phép bạn lấy mẫu 1 lớp âm bao gồm nhiều nhạc cụ (String, Piano, Vocal) thay vì phải có 3 lớp âm cho ba loại âm thanh khác nhau. Điều này làm cho nhiều nguồn lực sẵn có tạo ra các âm thanh khác của nhạc cụ.